Tülay TAŞKIN
Türkiye plastik sektörünün var olan kaynağını değerlendirmek yerine ihtiyaçlarını ithalat yoluyla karşılamasının kayda değer bir döviz kaybını getirdiğine atıfta bulunan Benli Grup Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Benli, yeterli atık ayırma ve saflaştırma tesisi bulunmadığı için ortaya bu olumsuz tablonun çıktığını bildirdi.
Üreticiler, orijinal hammadde kullanmak zorunda kaldığı için hammadde maliyetlerinin gereğinden fazla yükseldiği tespitini yapay Benli, “Oysa Türkiye’de yıllık 5 milyon 600 bin ton plastik atığı ortaya çıkıyor. Söz konusu rakam, plastik sektörünün ithalat ihtiyacının yüzde 63’üne tekabül ediyor. Bunun ekonomik karşılığı ise yaklaşık 8 milyar dolar gibi kayda değer bir rakam” bilgisini paylaştı.
“İthal kısıtlamaları ve fiyat dalgalanmaları sektörün rekabet gücünü düşürüyor”
Dünya’nın en büyük sekizinci plastik üreticisi olan Türkiye’de, üretimin ve atık yönetiminin etkin yapılmaması sebebiyle hammadde sıkıntısı yaşandığını ve dışa bağımlı hale gelindiğini söyleyen Benli Grup Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Benli, doğru bir yönetimle hammadde ithalatının yüzde 63 oranında azaltılarak, ülke ekonomisine 8 milyar dolar katkı sağlanabileceğini açıkladı. Birçok sektörün ana girdisi olan plastiğin Türkiye için değerli bir hammadde olduğunu hatırlatan Benli, ancak belli bazı sebeplerden kaynaklanan sorunlar yüzünden sektörün rekabet gücünün azaldığını söyledi.
Benli, “Plastik sektörü, üretim gücü ve sanayisi açısından 23 sektör arasında Türkiye’de sekizinci, Avrupa Birliği ülkeleri arasında ise en büyük ikinci üretici olması bakımından çok değerli bir sektördür. Öte yandan plastik sektörü özellikle plastik atık ithalatının kısmen yasaklanmasıyla hammadde tedariği konusunda bazı sıkıntılar yaşıyor. Hammadde fiyatlarındaki dalgalanmalar ve tedarik süreçlerindeki sıkıntılar dünyanın en büyük sekizinci plastik üreticisi olan Türkiye’nin rekabet gücünü maalesef olumsuz etkiliyor” ifadesini kullandı.
“Hammadde ithalatına 12 milyar dolar verildi”
Plastik sektörü üretiminin 2023 yılında 10,9 milyon ton, plastik mamul ihracatının ise 2,61 milyon ton olarak gerçekleştiğini ve 7,6 milyar dolar ihracat geliri elde edildiğini aktaran Ömer Benli, plastik hammadde ithalatının ise 8,8 milyon ton mamul karşılığı, 12 milyar dolar döviz çıkışıyla sağlandığını kaydetti.
Halen plastik hammadde ihtiyacının ancak yüzde 15’inin yerli üretimle sağlanabildiğine işaret eden Benli, hammadde ithalatını azaltacak önerilerini ise şöyle sıraladı: “Petrokimya yatırımlarına hız verilmeli ve rafineri ile petrokimya tesisleri arasındaki entegrasyon yatırımları özendirilmelidir. En önemlisi de atık plastikler doğru yöntemlerle kaynağından toplanmalı, doğru ayırma ve geri dönüşüm süreçleriyle yeniden ekonomiye kazandırılmalı.”
Yeni dünya düzeni sektör vizyonu için yol gösteriyor”
Benli Grup olarak bu sorunlara yönelik üst düzey atık yönetimi ve mühendislik becerileriyle otomatik karışık plastik atığı ayırma ve saflaştırma tesisleri geliştirdiklerini ve yeni nesil çözümler ürettiklerini açıklayan Ömer Benli, “Kurduğumuz tesisler, PET/PE/PP/ LDPE/HDPE gibi atıkların özellik ve renklerine göre ayırma, temizleme ve saflaştırma aşamalarını tek bir tesis altında bütüncül olarak değerlendirilebilmesine olanak sağlıyor” dedi.
Atık ayırma ve geri dönüşüm sektörünün vizyonunun yeni dünya düzenine göre şekil aldığını anlatan Ömer Benli, şöyle devam etti: “Dünya karanlık fabrikalar, yapay zekâ ve robotik gibi dijital temelli teknolojilerde hızla ilerlerken, şirket olarak bizim yeni vizyonumuz ise tesislerimizin mümkün olan en az personelle, en yüksek kapasitede çalışmasını sağlamak olarak şekillendi. Sağlam ve tutarlı mekanik-mekatronik altyapısını bu teknolojilerle entegre ediyoruz, güçlendiriyoruz ve uzun yıllar en yüksek kalite standartlarında çalışacak tesisleri müşterilerimize performans garantisiyle sunuyoruz.”
Danışmanlık da yapıyor
Sektörde 55 yıllık atık yönetim tecrübeleriyle sadece tesis müteahhitliği yapmak yerine dünyanın ulaştığı teknolojik gelişmeleri takip ederek sektöre vizyon katmak üzere danışmanlık da yaptıklarını anlatan Ömer Benli, şunları kaydetti: “Yüksek seviyede proses mühendisliği ve tesis tasarım yeteneğiyle kurduğumuz atık ayırma tesislerimizle; kurulum, bakım, makine-ekipman üretimi, danışmanlık ve satış sonrası hizmetlerde tecrübemizi aktarıyoruz. Evsel ve endüstriyel kaynaklı atıkların yönetimindeki tecrübelerimizi paylaşarak, verimliliği en üst düzeye taşımak için her aşamada müşterilerimizle birlikte çalışıyoruz. Tam otomatik evsel kaynaklı atık ayırma, plastik atıklarını ayırma, ambalaj atığı ayırma, ATY hazırlama gibi birçok konuda çevre dostu çözümler üretiyoruz.”
“Kalkınma ve ihracatta hammadde itici güç olacak”
Türkiye’nin yer aldığı bölge itibarıyla önemli bir üretici konumunda bulunduğuna dikkat çeken Benli Grup Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Benli, gelinen noktada plastik hammaddesinin kalkınmada itici rol oynayan ürünler arasında anıldığını bildirdi. AB yeşil mutabakat kapsamı çerçevesinde üretilen ürünlerin içerisinde en az yüzde 25 oranında geri dönüştürülmüş plastik hammadde bulunmasının zorunlu hale geldiğine dikkat çeken Benli, böylece plastik atıkları toplama ve geri dönüştürmenin hayati öneme sahip olduğunu belirtti.
